โรคข้าวผัด หรือที่เรียกกันว่า “Fried Rice Syndrome” เป็นภาวะอาหารเป็นพิษจากเชื้อแบคทีเรีย แบคทีเรีย Bacillus cereu (บาซิลลัส ซีเรียส) ที่อยู่ในอาหารกินเหลือแล้วเก็บรักษาผิดวิธี พบบ่อยในอาหารกลุ่มแป้ง (ข้าว, พาสต้า) มันมีสารพิษที่ทนต่อความร้อน การเวฟไม่สามารถจะทำลายสารพิษได้ พอเราทานเข้าไป เราก็ได้รับสารพิษ ทำให้เกิดอาการ อาหารเป็นพิษ ถึงขั้นเสียชีวิตได้
พฤติกรรมการบริโภคที่ชอบซื้ออาหารปรุงสุก มาตั้งไว้ในอุณหภูมิห้องเป็นระยะเวลานาน ๆ หรือ มากกว่า 2 ชั่วโมงขึ้นไป ไม่รับประทานทันที ก็มีโอกาสเสี่ยงจะเกิดภาวะอาหารเป็นพิษ จากเชื้อแบคทีเรียบาซิลลัส ซีเรียส (Bacillus Cereus) ที่จะปล่อยสารพิษออกมาในขณะที่อุณหภูมิของอาหารเริ่มเย็นลง รับประทานเข้าไปจะทำให้คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย และปวดท้อง
อาหารที่พบได้บ่อย ๆ เช่น ข้าวผัด เป็นภัยเงียบจากเชื้อ บาซิลลัส ซีเรียส (Bacillus Cereus) ดังกล่าวมากเป็นพิเศษ จนมีการตั้งชื่อภาวะโรคนี้ว่า โรคข้าวผัด (Fried Rice Syndrome) ซึ่งจริง ๆ แล้วไม่ใช่แค่เมนูข้าวผัด ยังมีเมนูอาหารอื่น ๆ ที่ทำมาจากแป้งแปรรูปประเภทต่าง ๆ อาทิ เส้นพาสต้า เส้นก๋วยเตี๋ยว รวมทั้งเมนูมันบดก็ด้วย ซึ่งในอดีตก็มีรายงานในต่างประเทศว่ามีผู้เสียชีวิต เพราะรับประทานอาหารประเภทพาสต้าที่ทำทิ้งค้างไว้ 5 วัน
ถ้าการปรุงอาหารไม่ดี อาหารไม่สุก เพราะความร้อนไม่ทั่วถึง อีกทั้งขั้นตอนการเตรียมวัตถุดิบที่ไม่ถูกสุขอนามัย รวมทั้งยังเจอการเก็บรักษาที่ไม่ดีหลังปรุงสุก เชื้อแบคทีเรียก็พร้อมจะแพร่ขยาย ซึ่งวิธีหลีกเลี่ยงที่ดี ควรจะรับประทานอาหารที่ปรุงสุกใหม่ทันที
ที่มา: โรงพยาบาลจุฬารัตน์ 9 แอร์พอร์ต
เมษายน 2568